De lange adem van Surinaamse milieuactivisten – Parbode Sneak Peek

Suriname wordt al decennialang geconfronteerd met grote milieuproblemen zoals grootschalige landvernietiging, kwikvervuiling, ontbossing en afvaldumpingen. Mede vanwege de grote belangen in en lijnen naar de politiek, zijn structurele oplossingen verder weg dan ooit. Milieuactivisme in ons land is een uitdagende en zelfs een gevaarlijke bezigheid, waarvoor moed en lange adem nodig is. We spraken met vijf Surinaamse milieu-activisten.

Tekst Christelle Adelaar

“Mijnbouwers moeten verplicht worden om het stuk bos waar ze gewerkt hebben weer te herstellen”, zegt Erlan Sleur, milieudeskundige en voorzitter van de milieuorganisatie Protect our Biodiversity Suriname (ProBioS). Kwikgebruik is niet te onderschatten. De activist zegt dat kwik zelfs het brein en zenuwstelsel van een ongeboren kind kan aantasten, zodra het zich in het lichaam van de vrouw bevindt. Dat resulteert in onder andere autisme en een lager leervermogen van kinderen.

Jongeren in bijvoorbeeld Nieuw Koffiekamp groeien op met het gevoel dat hun gebied niet meer van hen is, vanwege allerlei uitgegeven grondconcessies aan derden. Naar zeggen van Sleur is het een waanzin dat Suriname carbon credits – een vergoeding voor behoud en bescherming van het bos – zal ontvangen, gelet op de wijze hoe mensen met ons bos omgaan. Hij is niet tegen duurzame ontbossing zoals ontbossing voor kleinschalige landbouw en woningbouw, maar is wel keihard tegen grootschalige landbouw waarbij er een ravage wordt achtergelaten. Zonder bos is er geen sprake van een adequate waterkringloop, die uiteindelijk voor voldoende regen zorgt.

Sleur stelt voorts aan de kaak dat Suriname als hub wordt gebruikt naar de Franse gebieden waar illegale goudactiviteiten door zowel Surinamers als buitenlanders plaatsvinden. In 2024 bracht de activist een bezoek aan de mennonieten in Bolivia om ze te onderwijzen wat de gevolgen zijn van grootschalige onverantwoordelijke landbouwactiviteiten. Ook was Sleur in Nederland voor een evenement dat betrekking had op het Amazonegebied. “De rijke landen die vragen naar producten uit de Amazone zoals granen en soja, zijn het probleem waarom het Amazonegebied vernietigd wordt. In 2024 werd er door bosbranden als gevolg van droogte een gebied van tweemaal de grootte van Suriname afgebrand.” Sleur heeft vorig jaar de wereldwijde COP-16 biodiversiteitssummit in Colombia bijgewoond om de situatie in Suriname kenbaar te maken. Hij benadrukt dat ‘de stem van de natuur’ gehoord moet worden, en roept op voor bescherming van de Amazone. Als dit gebied verdwijnt, zal Suriname te kampen hebben met woestijnvorming. Zonder goed bestuur in Suriname zal het land niet bloeien, omdat er zoveel wordt gedaan aan goudwinning, landbouw en vooral houtkap waarvan het volk meeprofiteert. “Werken als milieuactivist wordt moeilijker, omdat je tegenwerking krijgt van bepaalde milieuorganisaties, maar ook van de overheid”, zegt Sleur die opmerkt dat er verdeeldheid heerst tussen de milieuorganisaties. “Het is een enorme uitdaging voor het creëren van bewustwording in de Surinaamse gemeenschap en het behalen van onze doelen”, zegt de milieudeskundige. “Ik weet dat we het moeilijk hebben, iedereen wil geld ten koste van onze natuur, maar we kunnen niet op deze manier continueren”, roept hij op.

Itoewaki: ‘Wij worden vernietigd’

“Ik was al heel jong bewust van de goudwinning die in ons woongebied plaatsvindt. Vanaf mijn vijfde jaar toen ik naar Paramaribo verhuisde, nam ik mij voor alles te doen om mijn gemeenschap te helpen”, zegt Jupta Itoewaki, voorzitter en mede-oprichter van Stichting Mulokot. De activiste deelt mee dat onder andere bij Wayana-vrouwen en -kinderen kwik in het lichaam is aangetroffen en zij met gezondheidscomplicaties kampen. Het kwikgebruik bij goudwinningsactiviteiten in het Lawagebied vormt niet alleen een bedreiging voor hun gezondheid, maar ook voor de voedselzekerheid van de mensen aldaar.

Lees het hele artikel in het februari/maart-dubbelnummer van Parbode, verkrijgbaar in de winkel (in Suriname)

Wilt u informatie over het afsluiten van een (digitaal) abonnement?

Kijk op www.parbode.com/abonneren

0

Gedeeld