Journalist Nicole Terborg: ‘Kweekjes zijn niet iets typisch Surinaams’ – Parbode Sneak Peek

“Kweekjes, informele pleegzorg, voor elkaars kinderen zorgen is niet iets typisch Surinaams. Het komt overal ter wereld voor en is onderdeel van een extended family. Het kan ook een overlevingsstrategie zijn: samen zorgdragen.” Dit zegt journalist Nicole Terborg, de grote motor achter de verhalende audioserie Kweekje, mi kwekipikin over de informele pleegzorg waarin ze zelf heeft gezeten.

Tekst Steven Seedo

Terborg zegt dat ze voor het maken van de audioserie onder andere sprak met socioloog Aspha Bijnaar, die veel weet over de Afro-Surinaamse cultuur en systemen. Bijnaar vertelde dat het verzorgen van kweekjes een informeel systeem is net als bijvoorbeeld kasmoni. Er zijn kweekjes die bloedverwanten zijn, maar er zijn ook kweekjes die dat niet zijn. Er zijn kinderen die het heel goed hebben gehad; ze konden goed onderwijs krijgen en werden liefdevol opgenomen door een tante of in een gezin. Maar er zijn ook heel heftige verhalen over kindermishandeling of kinderen die een hulp in de huishouding werden. Er zijn zoveel verschillende verhalen. Kweekjes zijn geen taboe, maar het praten over waarom een kind naar een ander gezin moet, kan wel taboe zijn.

Terborg twijfelde aan de titel ‘Kweekje’ voor de serie. “‘Kweekje’ is een Surinaams-Nederlands woord dat voor sommigen een negatieve connotatie heeft. Daarom twijfelde ik. Totdat ik op aanraden van een vriendin belde met wijlen taalkundige Renata de Bies in Suriname.” Renata de Bies (1947-2024) was een voorvechter van het Surinaams-Nederlands. Ze promoveerde in 1994 in Antwerpen en publiceerde vervolgens belangrijke werken over de standaardisatie van het Surinaams-Nederlands. De Bies zette zich niet alleen in voor het Surinaams-Nederlands en het Sranantongo, maar ook voor andere talen die in Suriname gesproken worden. “Toen ik haar aan de telefoon had, kreeg ik een boeiend college over taal, van ‘Dobru’ tot het verschil in het Nederlands dat in Suriname, België en Nederland wordt gesproken. Aan het eind van het gesprek zei ze: ‘Het is heel mooi dat je dat ding ‘Kweekje’ noemt. Je haalt het woord uit een coma’. Haar woorden gaven me een enorme opluchting en haalden mijn twijfels weg. Ik wilde echter wel Sranantongo in de titel, daarom koos ik voor ‘Kweekje, mi kwekipikin’.”

Lees verder in het februari/maart-dubbelnummer van Parbode, verkrijgbaar in de winkel (in Suriname)

Wilt u informatie over het afsluiten van een (digitaal) abonnement?

Kijk op www.parbode.com/abonneren

0

Gedeeld