Water is voor ieder mens van levensbelang. Maar niet iedermens in de wereld heeft toegang tot schoon drinkwater, ook in ons land niet. Endat terwijl Suriname wordt beschouwd als een van de landen met de grootstereserves aan drinkwaterbronnen. Het vergt echter heel wat inspanningen om dat waterbij de eigen bevolking te krijgen.
De opmerking van president Ronald Venetiaan na zijnrecente bezoek aan Nigeria om in de toekomst water vanuit Suriname naar hetregelmatig door droogtes geteisterde Afrika te exporteren, ligt gezien deenorme watervoorraad van ons land voor de hand. Maar het komt wat vreemd overals je bedenkt dat volgens de UNDP slechts 73 procent van de Surinamersbeschikt over veilig drinkwater.
Je zou denken dat het logischer is om eerst in eigen land jehuiswerk af te maken en iedereen schoon water aan te bieden. Met een jaarlijksebeschikbaarheid van een kleine honderd miljard kubieke meter water, staatSuriname in de absolute wereldtop als het om waterreserves gaat, dus daar ligthet niet aan. De beperkte infrastructuur en de wijde verspreiding van debevolking maken het echter onmogelijk om iedereen van water te voorzien.
Toch zijn er systemen om zoveel mogelijk mensen te doenbeschikken over drinkwater, zegt René Wanner. Hij is in Suriname één van demeest ervaren deskundigen op het gebied van drinkwater. “Maar aan elkeinstallatie hangt een prijskaartje. Het moet wel betaalbaar en beheersbaarzijn.” Met zijn expertise helpt hij de overheid, bedrijven, NGO’s enparticulieren bij de zoektocht naar drinkwater. Ook in het binnenland is hijactief.
Oplossing
“Mijn streven is om waar nodig mee te helpen zoeken naarwater, met gebruikmaking van mijn ervaring en van de nieuwste technieken. Voorwat betreft dat laatste werk ik samen met Indutech, een bedrijf dat isgespecialiseerd in moderne watertechnieken. Als er ergens water gevonden is,ontwikkelen we samen een systeem om dit te zuiveren.
“We zoeken altijd naar duurzame en betaalbare oplossingen.Elke nieuwe situatie vraagt om een andere oplossing. De ene keer vind je in hetbinnenland op acht meter diepte een waterbron, de volgende keer moet je op eenandere manier water bij de mensen zien te krijgen. Gezond water welteverstaan.Dus ook zorgen voor het filteren en desinfecteren. De mate van filtering hangtaltijd af van de kwaliteit van het water. En we verzorgen ook trainingen, zodatna ons vertrek het systeem blijft functioneren. Want je kunt niet iets bouwen,vervolgens terug naar de stad gaan en dan niets meer doen.”
Zuivering met ultraviolet licht (UV) is de meest efficiënteen veilige methode om bacteriën en dergelijke uit het water te halen. “Debeperkte aanwezigheid van elektriciteit kan daarbij een probleem vormen. Debinnenlandse dorpen zijn veelal niet aangesloten op het elektriciteitsnet, dusben je aangewezen op bijvoorbeeld generatoren. Die verbruiken veel brandstof endat maakt het te duur. Dus proberen we zoveel mogelijk gebruik te maken vanenergiezuinige systemen, zoals solarinstallaties.”
De droom van Wanner is om iedereen in Suriname vandrinkwater te voorzien. “Zo’n dertig procent van de bevolking heeft nog geendrinkwater, dus er is nog genoeg te doen. Drinkwater kun je altijd creëren,zelfs vanuit de lucht. We proberen voor ieder probleem een oplossing te zoeken,en dat lukt tot nu toe aardig.
“Suriname behoort tot de landen met de beste waterkwaliteit uitde kraan. Het enige probleem is dat het water, zeker in de bewoonde gebieden,zodra het via de SWM bij de huizen komt, wordt opgeslagen in hydrofoortanks.Daarin komen dan weer bacteriën terecht. Op zich kun je daar niet ziek vanworden, maar op de zeer lange tijd kan het wel je weerstand aantasten. Hetbeste zou zijn als ieder huishouden tussen de tank en de kranen een UV-filterzou hebben. Dat maakt het water iets duurder, maar is wel een stuk gezonder.”
Waterdruk
Koos Dekkers deelt deze mening van Wanner. Hij is eenAmsterdamse senior
adviseur Internationale Samenwerking en al jaren betrokken bij diversewaterprojecten in Suriname. Hij ziet nog een probleem in het hele waternetwerk.“Een zwak punt is de lage waterdruk. Overdruk, zoals we dat in Nederlandhebben, beschermt de leidingen, te lage druk zorgt voor beschadigingen, met hetrisico op watervervuiling. Maar voor de rest is er niks mis met het Surinaamsewater.”
Ook Dekkers zet zich in om in Suriname zoveel mogelijkmensen te voorzien van veilig drinkwater. Het Waterleidingbedrijf van degemeente Amsterdam is sinds 1996 actief in Suriname en werkt samen met de SWMaan een drietal deelprojecten: Twinning, L-Top en Binnenland. HetTwinning-project behelst onderzoek en advisering op het gebied van optimalisatievan oppervlakte- en grondwaterzuivering. Daarnaast adviseren en begeleiden deAmsterdammers hun Surinaamse collega’s bij de verbetering van hetdistributienetwerk en bij het opzetten van een vernieuwde personeels- enorganisatiestructuur. Ook wordt gewerkt aan het opzetten en ontwikkelen vanmanagement informatiesystemen. Grote delen van dit project zijn algerealiseerd.
Het project L-Top is gericht op de vervanging van debestaande pompeninstallaties door centrifugaalpompen. Het Binnenlandproject isnog in volle gang en omvat het ontwerpen en bouwen vandrinkwaterzuiveringsinstallaties voor woongebieden in het regenwoud, met namelangs de Boven-Suriname. De bewoners van Djumu, Belfonkondre, Asubasu,Palulubasu, Asidonhopo, Akisiamau en Bendekondre beschikken dankzij deAmsterdamse bijdrage inmiddels over goed drinkwater. Water dat uit deBoven-Suriname wordt gehaald en wordt gezuiverd. “Voorheen was men aangewezenop regenwater en het water uit de rivier en de kreken”, legt Dekkers het belangvan veilig drinkwater uit. “In de droge tijd gaf dat problemen: regen valt erdan niet, de kreken met het relatief schone water kwamen droog te staan en duswas men aangewezen op het minder schone rivierwater. Met als gevolg dat juistin die droge periodes veel gevallen van diarree voorkwamen.”
Kwik
Als het aan Dekkers ligt beschikt over niet al te lange tijdhet hele binnenland en andere afgelegen gebieden over zuiver drinkwater. Maardat zal niet overal even eenvoudig zijn om te realiseren. “Drinkwater winnenuit de Marowijnerivier is bijvoorbeeld vrijwel onmogelijk”, zegt Dekkers. “Daarzit zoveel kwik in dat het te duur is om te zuiveren. Het kost je zeker vijftot tien keer meer dan in normale omstandigheden, zoals bij de Boven-Suriname.”
Grondwater is volgens Dekkers moeilijk te vinden. “Hetzuiveren daarvan is bovendien duur. In de dorpen halen we nu het water uit derivier, waarna het wordt gefilterd en gezuiverd en wordt opgeslagen inwatertanks. Watercomité’s, meestal bestaande uit vier tot zes vrouwen per dorp,zorgen voor het beheer en klein onderhoud. En dat gaat tot nu toe goed. Via deMedische Zending worden in het laboratorium regelmatig watermonsters onderzochtom te controleren of het nog aan de normen voldoet.”
Punt van zorg is voor Dekkers de onderhoudstaak die inhanden van de Waterdienst van het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen (NH)ligt. “Onderhoud is een hele belangrijke factor. De mensen van NH zijn positiefen van goede wil, maar ik heb het gevoel dat ze te weinig bevoegdheden hebben,zeker als het om de financiering van het onderhoud gaat. We hebben mensengetraind zodat ze weten wat ze moeten doen, maar als ze de middelen niet hebbenkan het wel eens een probleem worden. Maar we zijn erover met NH in gesprek enik heb goede hoop dat het allemaal in orde komt.”
Nu populair
